ساز قيچك

قيچك ساز محلي بلوچستانبه نظر مي رسد اين ساز را مي توان از خانواده رباب دانست، به عبارت ديگر رباب مقدمه ساخت قيچك است. اين ساز در اكثر مناطق ايران به ويژه در جنوب سيستان و بلوچستان نواخته مي شود و از قديمي ترين سازهايي است كه با آن در روستاها آوازهاي محلي اجرا مي كرد و هم اكنون نيز اجرا مي شود.

ساختمان قيچك يك ساز زهي آرشه‌اي است كه از چوب ، پوست و فلز ساخته شده است. بدنه اصلي قيچك از چوب يك تكه و معمولاً گردو ، توت يا چوب محكم ديگر ساخته شده است. كاسه طنيني ، حجيم است و دو فرورفتگي بزرگ در طرفين آن را به قسمتهاي بزرگتر و كوچكتر تقسيم مي كند.
قسمت كوچكتر در پايين ساز قرار دارد و روي دهانه آن پوست كشيده مي شود و خرك بر روي پوست قرار مي گيرد. دهانه قسمت بزرگتر باز است و دسته ، تا بيش از نيمي از اين قسمت ادامه دارد. پوست گوسفند يا گوزن معمولاً براي قيچك استفاده مي شود. دسته قيچك از همان چوب بدنه ساخته شده است كه به صورت يك تكه با بدنه تراشيده شده است (اگرچه ممكن است امروزه اينگونه نباشد).
دسته اين ساز كوتاه است و فاقد دستان بندي است. دسته از بالا به سرپنجه متصل مي شود. دسته از چوبساخته شده ، توخالي بوده و شامل چهار گوشي است. تاج قيچك با انحناي رو به عقب در بالاي سرپنجه قرار گرفته است. خرك ساخته شده از چوب و به ارتفاع 2 سانتي متر از سطح پوست است و سيم ها از شيارهاي آن عبور مي كنند و به سيم‌گير فلزي در انتهاي ساز بسته مي شوند. لازم به ذكر است كه امروزه از تاندون براي تسهيل و دقت در كوك كردن قيچك استفاده مي شود.